Vitaminlerden : B6 VE MELATONİN

B6 Vitamini 

B6 Vitamini  Alzheimer hastalığı ve diğer demans veya hafıza kaybı gibi bilişsel fonksiyon içeren hastalıklara karşı korunma sağlarken , dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu (DEHB), Down sendromu, otizm, diyabet ve ilgili sinir ağrısı, orak hücreli anemi, migren baş ağrıları, astım, karpal tünel sendromu, gece bacak krampları, kas krampları, artrit, zayıf kemikler, alerjiler, akne ve diğer çeşitli cilt koşullarına da fayda sağlar. Aynı zamanda baş dönmesi, hareket hastalığı, göz hastalığına bağlı yaşa bağlı maküler dejenerasyonu (AMD), nöbetler, ateşe bağlı kasılmalar ve hareket bozukluklarını (tardif diskinezi, hiperkinezi, vb.) önleme ve iştahı artırma ve yardım için de kullanılır. Ruh sağlığına etkisiyle depresyon riskini azaltır. 

Genel olarak diğer B vitamini kompleksleri ile birlikte kullanılır ve hemoglobin üretimine yardımcıdır. Özel durumlar haricinde isteğe bağlı durumlarda kullanılmamalıdır. Yapılan testler eşliğinde doktor reçetesiyle kullanılmalıdır. Melatonin ile beraber kullanımı yaygın görülmektedir.(1)

Melatonin
 Görevi biyolojik saatin düzenlenmesi olarak bilinen tek hormondur. Melatoninin yeterli ve dengesiz salgılanmaması sonucu oluşan jet lag rahatsızlığında yorgunluk hissi, uykusuzluk, iştahsızlık, hazımsızlık, zihinsel problemler, huzursuzluk, zaman algısında bozulma, olaylara tepki verme zamanının uzaması, yönelim bozukluğu, nedensiz yaygın vücut ağrıları ve bazen terleme gözlenebilir. Epifiz bezi tarafından salgılanan melatonin vücut ısı düzenlenmesinde rol oynayan bir hormondur. Düşük seviyelerde vücuda verildiğinde hipertermik,düşük dozlarda ise hipotermiktir.Vücudun uykuda direnç ve bağışıklık kazanmasına yardımcı olur. Vücutta melatonin sentezinin düzenlenmesine etkisi olan temel unsur ışıktır. Işıklı ortamlarda sentez baskılanırken karanlıkta sentez artar dolayısıyla verimli uyku süreçlerinde karanlık ortam önemlidir.Lipofilik ya da farklı bir deyişle yağ tipi çözücülerde çözünme yeteneğine sahip olmasından dolayı melatonin, bilinen en güçlü antioksidandır (2)

Depresyon, bipolar bozukluk,şizofreni gibi psikolojik hastalıkların seyrinde melatonin düzeylerinde değişim meydana gelmektedir. Bu gibi durumlarda melatonin takviyesinin hastalıkların belirli atak dönemlerinde fayda sağlayabileceği düşünülmektedir. 

Vucutta melatonin ayrıca kanser için de koruyucu etkide bulunmaktadır.Farklı yollarla kanserli hücreleri baskılar. 

Kalpte hipoksi sonucu oluşan etkilerin giderilmesinde etkilidir. 

Uykusuzluk sorunlarının yanı sıra içeriğindeki antosiyanin gibi biyoaktif bileşenlerle egzersiz sonrası iyileşme sürecinde ve kas ağrılarının hafifletilmesinde de olumlu etkiler göstermektedir. 

Melatonin düzeyleri ısı, gel-git ve β-blokör ilaçlar gibi birçok faktörden etkilenebilmektedir. β-blokör ilaçların, β1-adrenerjik reseptörler aracılığı ile melatonin sentez ve salınımını azalttığı düşünülmektedir. Ayrıca β-blokörlerin nokturnal melatonin seviyelerini azaltarak, oral melatonin kullanımı ile önlenebileceği söylenen uyku düzensizliklerine neden olabileceği bildirilmektedir. Bu düzensizlikler sonucunda melatonin takviyesi almamız gerekebilir. 1mg-10mg aralığında uzman hekiminiz belirlediği dozlarda kullanılmalıdır. Besinlerden kuruyemiş ve çeşitli bitki çayları yardımda bulunabilir.

Özçelik, Fatih, et al. "Melatonin: Genel özellikleri ve psikiyatrik bozukluklardaki rolü." Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 5.2 (2013): 179-203.

HELVACI, Gizem, and Nurcan YABANCI AYHAN. "Sporcularda uyku kalitesi ve beslenme yaklaşımları." CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 14.2 (2019): 188-198.